Tiểu sử Elon Musk' (phần 2): Thiên tài cô đơn

Nghe Bài Viết

Một ngày, hồi Elon năm tuổi, một người anh chị em họ tổ chức tiệc sinh nhật, nhưng Elon bị phạt vì tham gia vào một vụ đánh nhau và phải ở nhà. Vốn là một đứa trẻ khảng khái, Elon quyết tự cuốc bộ đến nhà người họ hàng. Khổ nỗi, nhà đó ở tận mạn bên kia Pretoria, cuốc bộ mất gần hai tiếng đồng hồ. Thêm nữa, Elon còn quá nhỏ nên không hiểu biển chỉ đường. "Kiểu như tôi nắm được sơ sơ cung đường vì đã nhìn thấy lúc ngồi trên ôtô, tôi quyết tâm sẽ đến nơi, nên cứ thế cuốc bộ", Elon kể. Cậu mò được đến nơi vừa trước lúc tiệc tàn. Nhìn thấy con trai ló dạng trên đường, bà mẹ hoảng hồn. Sợ lại bị phạt lần nữa, Elon trèo tít lên một cây phong và không chịu xuống. Kimbal vẫn nhớ cảm giác đứng ở gốc cây, trân trân nhìn lên anh trai đầy sửng sốt. "Anh ấy có thứ quyết tâm dữ dội khiến ta choáng ngợp, đôi khi là khiếp hãi, đến giờ vẫn vậy".

Lên tám tuổi, Elon dốc hết quyết tâm để có được một chiếc xe máy. Vâng, lúc mới tám tuổi. Cậu cứ thế đứng bên cạnh ghế của cha và kiên trì thuyết phục. Khi người cha nhặt tờ báo lên và bắt con im lặng, Elon vẫn tiếp tục đứng đó. "Chứng kiến cảnh ấy thật phi thường", Kimbal kể. "Anh ấy cứ im lặng đứng đấy, rồi nhắc lại lý lẽ, rồi lại đứng im lặng tiếp". Cảnh này tái diễn mỗi tối suốt nhiều tuần. Cuối cùng, người cha đành nhượng bộ và kiếm cho Elon chiếc xe máy Yahama 50 phân khối màu xanh lam và vàng kim.

Elon cũng có xu hướng lơ đễnh, đầu óc mải mê đâu đâu, chẳng hề hay biết người khác đang làm gì. Hồi Elon lên tám tuổi, cả nhà đến Liverpool để thăm họ hàng. Bố mẹ cho Elon và em trai tự chơi trong công viên, bản tính của Elon đâu phải ngồi lì một chỗ, thế là cậu bắt đầu lang thang khắp phố. "Thấy tôi đang khóc, một đứa bé bèn dẫn tôi về chỗ mẹ nó, bà cho tôi uống sữa, ăn bánh quy và gọi cảnh sát", Elon kể lại. Khi đoàn tụ với cha mẹ ở đồn cảnh sát, cậu không hề thấy có gì thiếu thiếu.

"Để lại tôi với em trai tôi một mình trong công viên vào tuổi ấy đúng là điên rồ", anh nói, "nhưng cha mẹ tôi không quá bao bọc con cái như phụ huynh thời nay". Nhiều năm sau, tôi chứng kiến Elon trên công trường lắp đặt mái tấm năng lượng mặt trời cùng con trai hai tuổi, tên là X. Lúc ấy là 10h đêm, có các xe nâng cùng các thiết bị vận chuyển khác được chiếu sáng bằng hai đèn pha đổ bóng to sừng sững. Musk đặt X trên sàn, để cậu nhóc tha hồ tự khám phá, nó làm thế thật, không sợ hãi. Trong khi X mò mẫm giữa đống dây dợ, thi thoảng Musk lại liếc mắt nhìn, nhưng không hề can thiệp. Cuối cùng, khi X bắt đầu leo lên cái đèn pha đang chuyển động, Musk bước đến và nhấc bổng nó lên. X giãy giụa và gào thét, tỏ ý khó chịu vì bị giữ chặt.

Về sau, Musk bàn luận - thậm chí nói đùa - về chuyện mắc Asperger, một hình thức rối loạn phổ tự kỷ có thể ảnh hưởng tới các kỹ năng xã hội, mối quan hệ, kết nối cảm xúc và khả năng tự kiểm soát của một người. Mẹ anh nói: "Hồi nhỏ, thật ra Elon chưa bao giờ được chẩn đoán bệnh, nhưng nó tự bảo là nó mắc Asperger, và tôi chắc chắn nó nói đúng". Tình trạng này càng trầm trọng thêm bởi những sang chấn tuổi thơ. Người bạn thân Antonio Gracias chia sẻ: lớn lên, bất cứ khi nào Elon cảm thấy bị bắt nạt hay đe dọa, những sang chấn hậu chấn thương thời thơ ấu của anh sẽ lại đột kích hệ viền, một bộ phận trong não kiểm soát các phản ứng cảm xúc.

Kết quả là: Elon nắm bắt các tín hiệu xã hội rất kém. "Người ta nói gì tôi cũng hiểu theo nghĩa đen hoàn toàn", anh kể, "chỉ nhờ đọc sách mà tôi mới bắt đầu ngộ ra rằng người ta không phải cứ nghĩ sao là nói vậy". Anh ưa những thứ chính xác, chẳng hạn như kỹ thuật, vật lý và lập trình. Như mọi nét tâm lý trên đời, tâm lý của Musk phức tạp và mang tính cá nhân hóa. Anh có thể giàu tình cảm, nhất là với các con, anh cảm thấy rõ nỗi lo âu khi cô độc. Nhưng anh không có các thụ quan cảm xúc sản sinh sự tử tế và nồng nhiệt thường ngày hoặc nỗi khao khát được quý mến. Tự bẩm sinh, anh đã không được thiết lập để có sự thấu cảm. Hoặc, sử dụng những thuật ngữ bớt phần kỹ thuật, thì Musk có thể là một gã khốn nạn.

Tỷ phú Mỹ Elon Musk từng bị bố đưa vào trại sinh tồn, nơi những đứa trẻ đánh nhau, giành đồ ăn để sống sót.

Là một đứa trẻ lớn lên ở Nam Phi, Elon Musk thấm thía nỗi đau và đã học cách vượt lên nỗi đau để sống sót.

12 tuổi, cậu được đưa bằng xe buýt đến một trại sinh tồn nơi hoang dã (gọi là veldskool). "Đó là mô hình bán quân sự kiểu tiểu thuyết Chúa Ruồi", cậu hồi tưởng. Mỗi đứa trẻ được phát một phần thức ăn nước uống nhỏ và được cho phép, thật ra là khuyến khích, đánh nhau. "Bắt nạt được coi là tính tốt", em trai Kimbal của Elon Musk nói. Những đứa lớn mau mắn học cách đấm thẳng vào mặt và cướp thức ăn của những đứa bé. Vừa nhỏ con lại ngượng nghịu về cảm xúc, Musk bị nện nhừ tử hai lần. Hết kỳ cắm trại, Elon sụt tới năm cân.